Park przygotowany z myślą o najmłodszych zwiemy ogrodem jordanowskim. Hasło to zna chyba każdy Polak bowiem na stałe weszło już do słownika. Nazwa pochodzi od nazwiska Henryka Jordana. Lekarza i filantropa będącego fundatorem najsłynniejszego parku w Krakowie – Parku Jordana. Park z siłownią, boiskami i kortami, skateparkiem, kawiarnią czy stawem w zimie jest miejscem w którym działa lodowisko. Park z wieloma trawnikami, klombami i słynnymi popiersiami wielkich Polaków od lat jest atrakcją dla mieszkańców i turystów. Niewielu wie, że to nie jest zwykły park. Oto historia Parku Jordana w Krakowie.
Historia Parku Jordana w Krakowie
Historia Parku Jordana w Krakowie jest dość bogata mimo, że nie jest to najstarszy park miejski na polskich ziemiach. Sięga drugiej połowy XIX wieku. Po zakończeniu działającej na Błoniach wystawy Henryk Jordan zaapelował do rady miejskiej o pozostawienie zabudowań przygotowanych na tę okazję. Prośba została rozpatrzona pozytywnie i wiosną 1888 roku na terenach wchodzących do tej pory w skład krakowskich Błoń rozpoczęło się tworzenie parku dla dzieci. Początkowo park miał znajdować się tu jedynie tymczasowo ale po 2 latach stwierdzono, że zostanie tu na zawsze.
W 1891 roku administratorem parku zostało miasto Kraków ale zarządcą jego pomysłodawca i główny fundator – doktor Henryk Jordan. Głównym celem założenia parku było stworzenie miejsca w którym krakowskie dzieci mogą spędzać czas w sposób zorganizowany. Bawić się i uczyć pod okiem dorosłych jednocześnie doświadczając wychowania w patriotycznym duchu.
Należy pamiętać, że w czasie założenia parku Polska znajdowała się pod zaborem. Stworzenie miejsca do nauki i zabawy było podyktowane nie tylko względami dbania o rozwój fizyczny, ale również i duch narodu. W parku podczas ćwiczeń śpiewano patriotyczne pieśni, w tym również utwory powstałe specjalnie na potrzeby Parku Jordana.
W samym parku ustawione zostały rzeźbione popiersia wybitnych przedstawicieli polskiego narodu. Do wybuchu I wojny światowej umieszczono w parku aż 46 popiersi wykutych w tyrolskim marmurze. Oryginalne popiersia stoją w alejkach I i II.
W śród oryginalnych rzeźb wykonane m.in. przez Alfreda Dauna, Tadeusza Błotnickiego (popiersie Stanisława Konarskiego), Michała Korpala wymienić można m.in. popiersia Tadeusza Kościuszki, Jana Długosza, Fryderyka Chopina czy Piotra Skargi.
Niedługo później powstały biusty m.in. Jana Matejki, Artura Grottgera czy Tadeusza Rejtana. W 1914 roku na wprost od głównego wejścia do parku na postumencie pojawiła się podobizna zmarłego w 1907 roku Henryka Jordana.
Na cokole wykonanej przez Jana Szczepkowskiego rzeźby umieszczono napis Henrykowi Jordanowi wdzięczni rodacy.
Wygląd Parku Jordana w Krakowie
Początkowo w parku do którego wchodziło się przez mostek na nieuregulowanej wówczas Rudawie. W parku znalazło się miejsce dla 12 różnego rodzaju boisk. Pierwotnie miał 17 morgów powierzchni. W 1923 roku teren powiększono do 36 morgów czyli ponad 20 hektarów. Dziś jego powierzchnia to 21,5 hektara.
“W prostej linii od bramy, biegnie aleja długa 217 m. szeroka 9m., a wysadzona jesionami i lipami – to aleja główna” – czytamy w przewodniku po parku.
Pierwotnie znajdował się tu pawilon gimnastyczny, mleczarnia, dom dozorcy, magazyny. Z czasem wzniesiono kolejne budynki takie jak kawiarnia czy Pawilon Półkolonii Dziecięcych. W wolnej już Polsce charakter parku systematycznie się zmieniał. Park oczywiście był ważnym elementem w rozwoju młodych mieszkańców Krakowa ale stał się też miejscem rekreacji i odpoczynku dla starszych.
Pierwotnie w parku znajdował się pawilon gimnastyczny, mleczarnia, dom dozorcy, magazyny. Z czasem wzniesiono kolejne budynki takie jak kawiarnia czy Pawilon Półkolonii Dziecięcych. By dostosować teren do potrzeb szerszej grupy ludności zlikwidowano część boisk, alejek i labiryntów zastępując je roślinnością. Powstała też kawiarnia w parku, a niedługo przed wojną w niewielkiej odległości powstał Miejski Stadion Sportowy i kąpielisko z charakterystycznymi ceglanymi budynkami.
W czasach niemieckiej okupacji Krakowa teren parku został w pewnym stopniu zdewastowany. Wycięto część drzew i krzewów, powstały też baraki ale park wciąż wykorzystywano zgodnie z założeniem tyle, że zamiast młodzieży polskiej ćwiczyło tu Hitlerjugend.
Park Jordana obecnie
Po wojnie nastąpił krótki okres znacznej dewastacji parku – w tym dewastacji rzeźb wielkich Polaków. Po początkowych problemach udało się przywrócić go do stanu nadającego się do używalności. W 100. rocznicę powstania parku odrestaurowano ocalałe pomniki. W 1976 roku Park Jordana wpisano do rejestru zabytków.
Współcześnie park wzbogacono o znacznie więcej rzeźb m.in. bohaterów podziemia antykomunistycznego, przedstawicieli kultury i nauki. W parku stoi również pomnik słynnego Niedźwiedzia Wojtka mający wysokość aż 2,3 metra. Ogółem w parku stoją 53 popiersia wielkich Polaków porozstawiane wzdłuż alejek oraz centralnie umieszczone popiersie Henryka Jordana
Park sukcesywnie jest modernizowany chociaż oczywiście mógłby znajdować się w lepszym stanie bowiem zdarza się, że zieleń nie jest utrzymana w najlepszym należytym porządku. W parku działa niewielka sadzawka z możliwością wypożyczenia sprzętu takiego jak rowery wodne, działa kawiarnia Jordanówka, skatepark oraz boiska do najróżniejszych sportów.
Atrakcją parku jest górka pozwalająca na zjazd na sankach, muszla koncertowa i place zabaw. W Parku Jordana znajdziemy również maszyny do ćwiczeń na wolnym powietrzu.
W sezonie wiosenno-letnim trwającym od początku kwietnia do końca października park czynny jest od 6 do 22. W sezonie jesienno-zimowym od listopada do końca marca od 6 do 20:00. Jeśli cenicie spokój, ciszę i śpiew ptaków to lepiej nie zapuszczać się tu w pogodne weekendowe dni letnie bo odgłosy natury zastępuje wtedy ryk dzieci.
Polecamy również: