Przed wyjazdem wiele osób zastanawia się co warto zobaczyć w Drohobyczu? Przedstawiamy co warto zwiedzić w Drohobyczu. Oto przewodnik po 10 atrakcjach i zabytkach Drohobycza Lwowa, które powinny stać się częścią każdej wycieczki. Oto najciekawsze miejsca w Drohobyczu i przewodnik po wycieczce Drohobycz w jeden dzień.
Ratusz
Znajdujący się w centralnym punkcie miasta ratusz to pozostałość po czasach II Rzeczpospolitej. Pierwszy polski ratusz został zniszczony i na jego miejscu w XIX wieku powstał koszarowy ratusz zaborcy austriackiego. Po zwalaniu się stropu podjęto decyzję o wzniesieniu nowego ratusza w Drohobyczu. Powstającą w latach 20-tych konstrukcję według projektu J. Semkowicza i M. Nikodemowicza ze Lwowa oddano do użytku jesienią 1929 roku. Jedynym reliktem starych konstrukcji jest wysoka na 45 metrów wieża ratusza w Drohobyczu. Przed wojną zdobiły ją przepiękne rzeźby gryfów zniszczone po stalinowskiej rewizji granic. W jednym z poprzednich artykułów więcej informacji na temat ratusza w Drohobyczu. Sam Rynek w Drohobyczu jest jednym z najbrzydszych rynków jaki kiedykolwiek widzieliśmy.
Dom Bruno Schulza
Autor słynnych Sklepów Cynamonowych przez większość swojego życia żył i został zamordowany w Drohobyczu. Sklep opisywany w zbiorze opowiadań wydanym po raz pierwszy w 1933 roku w rzeczywistości znajdował się na parterze kamienicy przy Rynku w Drohobyczu pod numerem 10. Budynek nie przetrwał do dzisiejszych czasów. Po śmierci ojca wraz z rodziną Schulz przeniósł się do innego domu w Drohobyczu. Jednym ze śladów życia Schulza jest budynek mieszczący się przy ul. Floriańskiej 12 w Drohobyczu dziś przemianowanej na ulicę ku czci profesora Akademii Krakowskiej – Jerzego Kotermaka (ukr. Jerzy Drohobycz). W domu tym Schulz mieszkał od 1915 aż do 1941 roku. Na ścianie budynku znajduje się tablica upamiętniająca słynnego polskiego artystę.
Willa Bianki
Po czasach świetności Borysławia i Drohobycza pozostała w mieście słynna dzielnica willowa. Poza willą znamienitego prezydenta miasta warto poświęcić uwagę jeszcze jednej willi, które znajduje się pod przedwojennym adresem ul. Mickiewicza 38. Willa wyróżniająca się na tle drohobyckiej architektury to luksusowa posiadłość powstała prawdopodobnie w 1894 roku dla rodu drohobyckich przemysłowców – prawdopodobnie Seemanów. Przedwojennym właścicielem obiektu był doktor Leon Himmel, słynny drohobycki radiolog. To właśnie tej willi Schulz nadał przydomek Willa Bianki i to ją opisał w opowiadaniu Wiosna.
Dziś obiekt niestety nie znajduje się w prywatnych rękach, działa tu Muzeum Ziemi Drohobyckiej założone w tym miejscu w czasach okupacji w maju 1940 roku. Muzeum czynne jest od 9 do 18:00. W piątki do 17:00. Wizyta tu to raczej strata czasu. Poza gołymi ścianami i parkietami niewiele tu do zobaczenia poza eksponatami o niewielkim znaczeniu artystycznym i kulturowym. W muzeum znajduje miniaturowy zbiór zrabowany Lanckorońskim oraz ta niewielka część z malowideł Schulza, których nie wywieziono z willi Landaua.
Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Panny Marii, Krzyża Świętego i św. Bartłomieja
Historia kościoła pod wezwaniem WNPM, Krzyża Świętego i św. Bartłomieja sięga czasów króla Władysława Jagiełły. To za jego sprawą w mieście stanąć miała gotycka konstrukcja o obronnych cechach. Świątynia stanęła na reliktach budynku stojącego w tym miejscu już wcześniej. Król wydał decyzję o budowie kościoła pod koniec 1392 roku. Ostatecznie budowla została ukończona w 1445 roku. Później dobudowano jeszcze obronną dzwonnicę w 1551 roku. Warto zwrócić uwagę na freski zdobiące kościół oraz obronny mur kościoła. Niestety ze względu na stalinowską zmianę polskich granic w 1949 roku kościół przejęły nowe władze Ukraińskiej Socjalistycznej RR.
Wiele zabytków w kościele w Drohobyczu zostało zniszczonych – zdewastowano witraże Matejki, Wyspiańskiego i Mehoffera i zabytkowe wnętrza, którymi nowi właściciele palili w piecach. Po wielu latach starań parafia w 1987 roku trafiła w ręce miejscowych Polaków. Polskie msze odprawiane są tu w poniedziałek o 18:00, wtorek o 9:00, środę o 18:00, czwartek o 9:00, piątek o 18:00, w sobotę o 9:00, niedzielę o 11:00. Od 2007 roku przed kościołem ustawiony jest pomnik Jana Pawła II, któremu w 2016 roku nieznani sprawcy odrąbali dłoń. Według niektórych legend słynne powiedzenie “ręka, noga, mózg na ścianie” pochodzi z Drohobycza i związane jest z rzeźbami na katedrze. Tu więcej o jego historii.
Wielka Synagoga w Drohobyczu
W przedwojennym Drohobyczu mieszkała znaczna społeczność Polaków wyznających judaizm. Wśród blisko 20 przedwojennych synagog w mieście ta była najbardziej znaczącym budynkiem. Znajdująca się tu synagoga wzniesiona w latach 1842-1865 jest budynkiem wyjątkowym i jednym z największych w tej części Europy. Po stalinowskiej zmianie polskich granic nowe władze przekształciły synagogę w magazyn, skład soli, sklep meblowy. Budynek przez wiele lat popadał w totalną ruinę ale społeczność żydowska miała znacznie więcej szczęścia niż wiele społeczności rzymskokatolickich na Ukrainie, która wielokrotnie bezskutecznie walczy o odzyskanie budynków. Synagoga trafiła w prawowite ręce i mimo wielu nieszczęść i dwóch pożarów udało się doprowadzić ją do stanu używalności. Najpierw budynek zakonserwowano, a w 2014 rozpoczęto renowację Synagogi w Drohobyczu. Remont budynku zakończył się w 2016 roku.
Pomnik Adama Mickiewicza
Stojący w centrum Lwowa pomnik Adama Mickiewicza jest jednym z najpiękniejszych pomników naszego narodowego wieszcza poza obecnymi granicami kraju. Ale nie jest jedynym. Z okazji 100. lecia Insurekcji Kościuszkowskiej w 1894 roku w Drohobyczu mieszkańcy ufundowali mniejszy i skromniejszy pomnik poety. Pomnik przetrwał do naszych czasów podobno dzięki fortelowi mieszkańców, którzy stojący w parku pomnik zamalowali zieloną farbą. Zabytkowy pomnik w Drohobyczu znajduje się zaraz obok słynnej willi prezydenta Jarosza przy d. ul. Adama Mickiewicza i budynku szkoły żeńskiej im. Królowej Jadwigi. Zdecydowanie nie jest to najpiękniejszy pomnik Adama Mickiewicza na świecie nie dorównuje ani temu we Lwowie ani temu będącego jedną z atrakcji Truskawca.
Cmentarz Katolicki w Drohobyczu
Jadąc do Drohobycza z Truskawca nie sposób nie przejechać koło starego cmentarza katolickiego. Osobom zwiedzającym Kresy wizyt na starych polskich cmentarzach polecać nie trzeba, bo i bez rekomendacji zwykle się tam wybierają. Oczywiście większość jeździ na Cmentarz Obrońców Lwowa (Cmentarz Orląt Lwowskich) ale odwiedzanie nekropolii w innych miejscach takich jak Złoczów czy zapomniany cmentarz w Olesku również powinno być stałym punktem programu. Nie inaczej jest w przypadku Drohobycza. Katolicki cmentarz z 1790 roku to miejsca pochówku wielu wybitnych przedstawicieli narodu polskiego i mieszkańców Drohobycza.
Na nekropolii znajdującej się przy ul. Truskawieckiej 51 spoczywa m.in. słynny prezydent miasta Rajmund Jarosz, mogiły pomordowanych przez NKWD w 1941 roku, ofiary amerykańskiego bombardowania zakładu Polmin, Z Drohobycza pochodziła również słynna rodzina Neumannów mająca tu swoją kaplicę – rodu który wydał na świat Józefa Neumanna słynnego i zasłużonego prezydenta Lwowa. Jeszcze kilka lat temu cmentarz w Drohobyczu był prawdziwym obrazem nędzy i rozpaczy prawie jak Cmentarz Janowski we Lwowie. Od pewnego czasu sytuacja ulega zmianie i część starych grobów udało się odnowić. W jednym z pozostałych artykułów zobaczyć możecie Cmentarz w Drohobyczu na licznych zdjęciach.
Willa prezydenta Rajmunda Jarosza
Urodzony w Kalwarii Zebrzydowskiej Rajmund Jarosz przyszedł na świat w 1875 roku. Po ukończeniu prawa na UJ w Krakowie podjął pracę w krakowskim biurze TWU. Stąd w 1902 roku oddelegowano go do Drohobycza gdzie zaczęła się jego gigantyczna kariera. Kierownik TWU w Drohobyczu związany z branżą naftową zbudował ogromny majątek. Stał się właścicielem uzdrowiska w Truskawcu, radnym miejskim, delegatem rady powiatu, burmistrzem Drohobycza, aż wreszcie dwukrotnym jego prezydentem. Jarosz miał w Drohobyczu okazałą willę mieszczącą się przy d. ul. Adama Mickiewicza 17, przed wojną głównej i najbardziej reprezentatywnej arterii miasta. Willa prezydenta niestety nie znajduje się w rękach ostatnich właścicieli Truskawca (w Krakowie żyje Rajmund Jarosz urodzony 9 kwietnia w 1935 w Truskawcu wnuk prezydenta, aktor Teatru Ludowego, Rapsodycznego i Starego w Krakowie), jej nowym właścicielem jest tutejszy uniwersytet, a stylowy budynek pełni rolę rektoratu.
Polmin, Galicja, Nafta…
Przedwojenny Borysław był miastem od “czarnej roboty”, a od przerabiania jej efektów był Drohobycz. Nieco zapomniane już miasto było najlepszym przykładem na to, że komunistyczna propaganda mówiąca o tym, że na Kresach zostały tylko zrujnowane i do niczego nie nadające się do niczego wsie była kłamstwem. W Drohobyczu siedzibę miało wiele spółek zajmujące się przetwórstwem ropy naftowej. Najsłynniejszą była oczywiście założona w 1909 roku rafineria Polmin znacjonalizowana w 1927 (Państwowa Fabryka Olejów Mineralnych). Polmin jest czasem uważana za jedną z największych rafinerii w przedwojennej Europie. Drugim ze znaczących przedsiębiorstw była Rafineria Galicja. Poza tym działały m.in. lwowska Nafta, Austria, Modrycka Rafineria Olejów Mineralnych, Hubicka Rafineria Nafty, Dereżycka Rafineria Olejów Mineralnych i Fabryka Produktów Chemicznych, Dross, Frymeta, PPN, Tovott oraz ZROM. Będąc w Drohobyczu można zobaczyć te pozostałości po dawnych zakładach, których nie zniszczono podczas wojny.
Więzienie NKWD, miejsce masakry Polaków
Czasy II wojny światowej nie oszczędziły Drohobycza, podobnie jak walka dwóch mocarstw okupujących polskie ziemie. W 1941 roku sowieci zdawali sobie sprawę z tego, że okupowane przez nich polskie ziemie przejdą w niemieckie ręce. Rozpoczęto masową akcję mordowania “wrogów ustroju”. W Drohobyczu w przedwojennym areszcie śledczym przy Stryjskiej urządzono więzienie NKWD. Masakrę więźniów drohobyckiego więzienia NKWD przeprowadzono 22 czerwca 1941 roku. Dokładna liczba zamordowanych nie jest znana mimo przeprowadzonego śledztwa prowadzonego przez Komisję Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Na terenie więzienia zorganizowano masowe groby pomordowanych, ciała znaleziono też w piwnicach dawnego aresztu. Szacuje się, że uciekający z Drohobycza Rosjanie zamordowali nawet między 500, a 600 osób. W miejscu masakry Polaków przy Stryjskiej 3 działa dziś muzeum “Więzienie na Stryjskiej”.
Stare wille i dzielnica willowa
Gdyby nie złoża ropy naftowej nie byłoby chwilowego prosperity ani Borysławia, ani Drohobycza. Ropa jednak tu była przez co miasto położone z jednej strony obok złóż w Borysławiu z drugiej koło słynnego uzdrowiska w Truskawcu przyciągało przedwojenną śmietankę. Tu warto było mieszkać – sprowadzali się kupcy, inteligenci i przemysłowcy, którzy dysponując sporymi budżetami wznosili w mieście przepiękne siedziby prywatne.
Szczególnymi przykładami drohobyckiej architektury są oczywiście wille “Bianka” i willa prezydenta Jarosza, ale to nie jedyne ekskluzywne przedwojenne posiadłości w Drohobyczu. Zwiedzając miasto warto przejść się dawną dzielnicą willową przy słynnej ul. Mickiewicza (ob. ulicach Szewczenki i Franki). Warto zwrócić uwagę na pałac Gartenbergów, willę burmistrza Jana Niewiadomskiego z 1903 roku (d. ul. Floriańska) czy dom Jakub Ferensteina czy kamienicę Dawidmanna i dom Herszderfera. Miłośników architektury może zainteresować również osiedle wzniesione dla pracowników rafinerii Polmin – tak zwana kolonia Polmin – z centralnie położoną Szkołą Powszechną Polmin zachowaną do dziś. Dziś kolonia i przepiękne wille i kamienice są w tragicznym stanie ale łatwo wyobrazić sobie jak budynki wyglądały przed wojną.
Polecamy również: