Co zobaczyć we Lwowie to pytanie, które stawia sobie wiele osób przyjeżdżających do Lwowa po raz pierwszy. Jakie atrakcje i zabytki warto zobaczyć we Lwowie? Oto krótki przewodnik po ciekawych miejscach w centrum Lwowa i lista atrakcji, które warto zwiedzić w 2024 roku. Z tym planem nie potrzebna nawet mapa.
W tym materiale skupiamy się na przygotowaniu przewodnika po Lwowie, które mogą być jedynymi atrakcjami w programie jednodniowej wycieczki do Lwowa. Wybraliśmy te miejsca, które nie są oddalone zbyt daleko od starych murów miejskich. Nie trzeba tu dojeżdżać Uberem ani Boltem ani tym bardziej komunikacją miejską.
Wszystkie zabytki znajdują się maksymalnie kilka minut spacerem od samego Rynku. To nie przewodnik po alternatywnym zwiedzaniu Lwowa czy punktach widokowych, a podstawowy program wycieczki z pominięciem Cmentarza Łyczakowskiego i Cmentarza Orląt.
Rynek z fontannami
Rynek sięgający historią czasów lokacji Lwowa przez króla Kazimierza Wielkiego to oczywiście najbardziej znany plac w mieście. Lwowski Rynek otaczają 44 kamienice. Środek placu zajmuje klasycystyczny ratusz o którym opowiemy za chwilę. Rynek we Lwowie nie należy do największych. Plac o wymiarach 142×129 metrów ustępuje Rynkowi Głównemu w Krakowie (200×200 metrów) czy rynkowi we Wrocławiu (213×178).
Dla turystów najbardziej interesującymi mogą być budynki o numerach 2 (Kamienica Bandinellich); 4 (Czarna Kamienica), 6 (opisana poniżej Kamienica Królewska), a także okazały Pałac Lubomirskich pod numerem 10.
Warto zwrócić uwagę również na budynek pod numerem 30 (Kamienica Regulusowska z którą wiąże się historia króla Władysława IV i Jadwigi Łuszkowskiej), 31 (Kamienica Baczewskich) i modernistyczna Kamienica Zipperów w której obecnie mieści się popularny Teatr Piwa Prawda.
Przy Rynku znajdują się jedne z najpopularniejszych lokali – Pijana Wiśnia, Craft&Kumpel, Celentano, Teatr Piwa Prawda, Bar Mushly, Lviv Croissant’s, Bubble Waffle, kawiarnia Atlas. Przechadzając się po Rynku we Lwowie warto z bliska przyjżeć się każdej ze studni położonych w rogach placu. Rzeźby na studniach przedstawiają Neptuna, Dianę, Amfitrytę i Adonisa.
Rynek lwowski oraz kompleks historycznego centrum znajdują się na liście UNESCO. Co ciekawe – wciąż jeździ po nim tramwaj.
Ratusz
Rynek 1, Lwów. To adres stojącego na środku Rynku ratusza. Klasycystyczny budynek został zbudowany na miejscu wcześniejszych budynków. Pierwszy gotycki ratusz stał we Lwowie już w 1381 roku. Kolejny wzniesiono w 1504 roku. Niestety rankiem 14 lipca 1826 roku zawaliła się wieża ratusza i zdecydowano o budowie nowego. Tego, który zobaczyć możemy dzisiaj.
Klasycystyczny ratusz lwowski wzniesiono w latach 1827-1835. Bryła znacznie przypominająca koszary nie wszystkim przypadła do gustu. Planowano przebudowę ratusza ale niestety z najróżniejszych względów nie doszła do skutku. Dziś we lwowskim ratuszu rezyduje prezydent miasta i lwowska rada miejska.
Atrakcją lwowskiego ratusza jest najwyższa na Ukrainie wieża ratuszowa. Na wysokiej na 65 metrów wieży działa jedna z dużych atrakcji turystycznych – punkt widokowy. Wstęp kosztuje 40 UAH. Na parterze ratusza funkcjonuje kawiarnia Grand Cafe Leopolis. Dla chętnych materiał w którym szerzej opisujemy ratusz we Lwowie oraz sposób wejścia na wieżę widokową.
Kamienica Królewska
Jedną z najciekawszych kamienic we Lwowie jest ta, która przez wiele lat była reprezentacyjną rezydencją króla Jana III Sobieskiego – Kamienica Królewska, przez swój charakterystyczny arkadowy dziedziniec zwana zawsze Małym Wawelem. Budynek w pierwotnym kształcie został zbudowany dla sekretarza króla Zygmunta Augusta – Konstantego Korniakta. Król Stefan Batory udzielił Korniaktowi specjalnego pozwolenia w myśl którego obywatel miasta Lwowa mógł zbudować sobie podwójną kamienicę szerszą od pozostałych.
Budynek przechodził z rąk do rąk aż jego właścicielem stał się Jakub Sobieski, ojciec przyszłego króla. Jan III Sobieski traktował kamienicę we Lwowie jako miejsce wyjątkowe. Spędzał tu święta, organizował tu wystawne przyjęcia i rodzinne zjazdy, chociaż mógł robić je gdzie indziej – na zamku w Złoczowie, Podhorcach, Olesku czy w swoim królewskim mieście Żółkwi. Na zlecenie króla przeprowadzono gigantyczną przebudowę starej kamienicy przekształcając ją w iście królewską rezydencję.
Po śmierci króla jego synowie sprzedali kamienicę. Znów przechodziła z rąk do rąk aż w końcu ostatni prywatni właściciele – rodzina Lubomirskich – oddali kamienicę we władanie miasta Lwowa w 1908 roku. Błyskawiecznie przystąpiono do zorganizowania tu Muzeum Narodowego im. króla Jana. Niestety – eksponaty z muzeum nie wyjechały po wojnie do Polski.
Historię budynku oraz znajdujące się muzeum opisywaliśmy już w materiale Kamienica Królewska we Lwowie. Warto też zobaczyć jak budynek wyglądał przed wojną.
Czarna Kamienica
Do kolejnej atrakcji lwowskiego centrum nie trzeba przechodzić zbyt daleko. Popularna Czarna Kamienica to renesansowy budynek zbudowany w latach 1588-1589. Budynek autorstwa Piotra Barbona został błyskawicznie podniesiony o kolejne dwie kondygnacje w 1596 roku przez Jana i Reginę Lorencowiczów, a w 1884 roku o kolejne ostatnie już piętro.
Podobnie jak Kamienica Królewska również ten budynek przechodził z rąk do rąk. Kamienicę zwaną Kamienicą Lorencowiczowską posiadali doktor Marcin Nikanor Anczewski, Szymonowiczowie, Krauzowie, Ożgiewiczowie, Potoccy, Wieszniowscy, Giżyccy i od 1911 roku Nikorowiczowie.
Z rezydencji rodowej kamienica została przekształcona w zwykły dom czynszowy. W 1926 roku zabytek kupiło miasto Lwów. Przez lata działało tu Muzeum Historyczne miasta Lwowa oraz jeszcze jedno muzeum o którym mało kto wspomina. W listopadzie 1938 roku w razach obchodów rocznicy Obrony Lwowa w tzw. Czarnej Kamienicy otwarto Muzeum Obrony Lwowa.
W chwili otwarcia nikt nie mógł spodziewać się, że już wkrótce zostanie zniwelowane. Dziś pod adresem Rynek 4 działa muzeum poświęcone historii zachodniej Ukrainy. We wnętrzach podziwiać można wiele zachowanych portali i ościeżnic.
Apteka-muzeum
Przy rogu Rynku zaraz koło kawiarni Atlas pod adresem ul. Stauropigijska 3 we Lwowie mieści się otwarte w 1966 roku muzeum farmacji znane jako Apteka-Muzeum. Kamienica z 1775 roku mieszcząca się przy przedwojennym rogu ul. Grodzickich i Dominikańskiej od dawna jest miejscem w którym sprzedawane są leki. Działająca tu apteka przez wiele lat przechodziła z rąk do rąk.
W czasach w których zarządzał nią Antoni Sklepiński aptekę nazwano Apteką pod Czarnym Orłem. Nazwa ta pozostała z nią aż po dziś dzień. Na parterze kamienicy funkcjonuje wciąż czynna apteka, a w pozostałych pomieszczeniach i piwnicy niewielkie muzeum farmacji. Obsługa nie jest zbyt miło nastawiona w stosunku do turystów. Cena za bilet – symboliczne 30 UAH.
Mówiąc szczerze Apteka-muzeum jest w tym rankingu tylko ze względu na to, że turyści szukają o niej informacji. Byliśmy w muzeach ze znacznie ciekawszymi zbiorami i znacznie milszym personelem. Jeśli nie jesteście wybitnymi fanami farmacji to aptekę spokojnie można sobie podarować albo udać się na interaktywne zwiedzanie apteki przy pl. Sobornym. O Aptece-muzeum przeczytacie w naszym materiale dotyczącym muzeum. Fanów farmacji może zaciekawić również wnętrze Apteki Mariackiej.
Kościół Bożego Ciała
Kościół Bożego ciała i klasztor dominikanów we Lwowie – tak zwana Katedra Dominikańska. Stojąc na płycie Rynku patrząc w stronę wschodnią lub w ciąg ulicy Stauropigijską nie sposób nie zauważyć tego budynku. Świątynia znajduje się zaledwie kilkadziesiąt sekund spacerem od opisanego powyżej muzeum farmacji.
Kościół w obecnym stanie został konsekrowany w 1769 roku ale budowa trwała znacznie dłużej. Rozpoczęła się po zniszczeniu poprzedniego kościoła w 1744 roku. Przy kościele zbudowano kaplicę Potockich z lat 1749-1751, a znacznie później – dopiero w 1865 roku – wzniesiona została charakterystyczna wieża z dzwonnicą. Poza samą formą budowli jednym z najbardziej charakterystycznych jej elementów jest napis Soli Deo Honor et Gloria powstały podczas przebudowy w latach 1592-1798.
Wnętrza przebudowano krótko przed I wojną światową. Restauracja zakończona w 1914 roku była szeroko krytykowana przez ówczesnych mieszkańców Lwowa. Wchodząc do środka (czynne zwykle poza godzinami mszy, chociaż część kościoła jest zagrodzona linami) warto przypatrzeć się nagrobkom we wnętrzu. Oczywiście po wojnie w kościele zrobiono magazyn, a po 1990 roku oddano go cerkwi. W zabudowaniach klasztornych działało kiedyś muzeum ateizmu, dziś Muzeum Historii Religii.
Katedra Łacińska
Bazylika archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny stoi niedaleko Rynku we Lwowie. To najważniejszy rzymskokatolicki kościół w mieście i ważne miejsce dla pozostałych tu Polaków. Historia kościoła przy pl. Katedralnym 1 jest długa i burzliwa. Warto go zwiedzić właśnie ze względu na historię bo szczerze mówiąc wnętrze katedry nie należy do najpiękniejszych wnętrz sakralnych ani we Lwowie, ani tym bardziej na świecie.
Kościół zbudowano niedługo po lokacji miasta przez Kazimierza Wielkiego. Budowa rozpoczęła się w 1370 roku. Budowlę poświęcono w 1405 roku. Po pożarze gotyckiego Lwowa zawaliło się oryginalne sklepienie katedry. Dzisiejszy wygląd to zasługa przebudowy pod kierunkiem dobrze znanego Juliana Zachariewicza z końca XIX wieku.
Z katedrą związany jest słynny obraz Matki Bożej Łaskawej, którego kopię można podziwiać w świątyni. Oryginał znajduje się na Wawelu. Zwiedzanie katedry jest bezpłatne, do dziś większość mszy w kościele to msze w języku polskim.
Kaplica Boimów
Obok każdego liczącego się kościoła w centrum miasta niegdyś znajdował się cmentarz. Nie inaczej było w przypadku Katedry Łacińskiej we Lwowie. Z cmentarza zostało już niewiele. Przy placu Katedralnym zobaczyć można jedyną tak właściwie po nim pozostałość. Stoi tu Kaplica Boimów – mauzoleum rodziny bardzo bogatych lwowskich mieszczan.
Z zewnątrz Kaplica zwraca uwagę elewacją wręcz przeładowaną detalami najróżniejszego typu. Zabytkowa elewacja przez wieki wiele razy krytykowana przez najróżniejszych architektów dziś jest znacznym zabytkiem późnego renesansu we Lwowie. Na ścianie kaplicy zobaczyć można najróżniejsze motywy, warto spojrzeć na portret fundatorów od ul. Halickiej, płaskorzeźbę ze św. Jerzym na bocznej ścianie i rzeźbę Chrystusa Frasobliwego odrestaurowaną w Polsce i czekającą na powrót na szczyt kaplicy. Kaplica wewnątrz jest w 2024 roku niedostępna do zwiedzania.
Wiele osób przechodząc nieopodal restauracji Amadeus czy winiarni Cafe 1 nie decyduje się na wejście do środka. Czy słusznie? Może tak bo poza rzeźbami nad ołtarzem, epitafiami i zdobionym wnętrzem kopuły wiele do oglądania nie ma. Z drugiej jednak strony wejście tu to ciekawe przeżycie. Wejść warto mimo że znajduje się ona w tragicznym stanie. W jednym z poprzednich materiałów znacznie szerzej na temat Kaplicy Boimów we Lwowie.
Kościół św. Andrzeja
Bogactwem zdobień i detali zdecydowanie przewyższa wspomnianą wyżej katedrę. W naszej – i nie tylko naszej – opinii to najpiękniejszy kościół we Lwowie. Kościół św. Andrzeja miał o tyle szczęścia, że przekazano go cerkwi, która uznaje figury świętych i zdobienia. Barokowe wnętrza ocalały praktycznie w niezmienionym stanie.
Kościół i klasztor bernardynów we Lwowie zbudowano poza starymi murami miejskimi ale na wyraźne polecenie polskiego króla cały kompleks był kompleksem mocno ufortyfikowanym. Kościół budowano w latach 1600-1630 początkowo pod kierownictwem Pawła Rzymianina, a następnie innych architektów prowadzących budowę.
W świątyni znajdowały się relikwie patrona Lwowa – św. Jana z Dukli. W 1734 roku przed świątynią ustawiono figurę Jana z Dukli, która podobnie jak wiele lwowskich pomników nie przetrwała do naszych czasów.
O militarnym przeznaczeniu kompleksu świadczyć mogły stajnie i kuźnie znajdujące się na dziedzińcu, a także 38-metrowa dzwonnica będąca dobrym punktem widokowym. We wnętrzu zobaczyć można oryginał figury NMP ze studni na dawnych Wałach Hetmańskich. Już wcześniej szerzej opisywaliśmy kościół św. Andrzeja i klasztor bernardynów we Lwowie.
Pomnik Adama Mickiewicza
Kolumna Adama Mickiewicza we Lwowie od dnia odsłonięcia stała się jednym z ważnych symboli w mieście. Stanęła w czasach zaborów, a jej ustawienie było wielką patriotyczną demonstracją. Pomnik projektu słynnego rzeźbiarza Antoniego Popiela został odsłonięty 30 października 1904 roku. Wieszcz był świadkiem wielu wydarzeń. U stóp kolumny miały miejsce rozliczne wielkie wydarzenia w historii Lwowa.
Figura Adma Mickiewicza ma 3,3 metra wysokości, nad nią znajduje się Geniusz, kolumnę wieńczy pozłacany znicz. Całość wznosi się na wysokość aż 21 metrów. Wzniesienie kolumny było nie lada wyzwaniem inżynieryjnym.
Pod ziemią w zasklepionym korycie przepływa tędy rzeka – Pełtew. W jednym z poprzednich materiałów dowiecie się więcej na temat kolumny Adama Mickiewicza we Lwowie. Pomnik Adama Mickiewicza we Lwowie nie jest jedynym pomnikiem wieszcza na Ukrainie. Pomniki Mickiewicza zachowały się m.in. w Borysławiu czy Truskawcu.
Wały Hetmańskie
Prospekt Swobody czyli przedwojenne Wały Hetmańskie to najbardziej reprezentacyjny ciąg we Lwowie. zaczynający się od placu przy kolumnie Adama Mickiewicza, kończący przy operze. Przed wojną Wały Hetmańskie otoczone były przez ul. Legionów i ul. Hetmańska. Dziś to po prostu Prospekt Swobody.
Słynna arteria – wraz z Prospektem Szewczenki czyli przedwojenną ul. Akademicką – tworzyła tak zwane lwowskie corso. Najbardziej reprezentacyjną aleję spacerową przy której pojawiali się (dziś powiedzielibyśmy lansowali się…) najbogatsi i najwybitniejsi mieszkańcy Lwowa. Przed wojną stała tu wspomniana już wyżej studnia z figurą NMP, następnie słynny pomnik Jana III Sobieskiego dziś znajdujący się w Gdańsku przy Targu Drzewnym.
Dziś w tej okolicy stoi pomnik Szewczenki. Prospekt otaczały słynne budynki takie GKO i sąsiadujący z nią bank czy słynny Grand Hotel czy okazały gmach przedwojennego Muzeum Przemysłu (dziś oddział Muzeum im. Andrzeja Szeptyckiego).
Prospekt Swobody do dziś zachował swoją reprezentacyjną funkcję. Po obydwu stronach znajdują się mniej lub bardziej luksusowe sklepy i lokale gastronomiczne (jak chociażby restauracja Grand Solie). Na ławkach odpoczywają starsi i młodsi mieszkańcy Lwowa i turyści. Można tu spróbować szczęścia i zagrać – na pieniądze – w szachy. Przed budynkiem opery jeżdżą nielegalne samochodziki elektryczne i można napić się jednej ze słynnych nalewek. Zimą organizowany jest tu jarmark bożonarodzeniowy we Lwowie.
Galicyjska Kasa Oszczędności
Jednym z najbardziej okazałych gmachów stojących przy Prospekcie Swobody jest budynek Galicyjskiej Kasy Oszczędności. Drugim jest również stojący zaraz obok Ziemskiego Banku Kredytowego, przez lata siedziba banku Prominvestbanku, wkrótce prawdopodobnie luksusowy hotel, ale ten nie jest oficjalnie dostępny do zwiedzania, więc o nim nie napiszemy.
Galicyjska Kasa Oszczędności to gmach wzniesiony w 1889-1891 roku według planów słynnego Juliana Zachariewicza. Budynek wieńczy słynne dzieło Leonarda Marconiego – Oszczędność widoczna na zdjęciu powyżej. W holu zobaczyć można kolejne wybitne dzieło sztuki – rzeźbę Fortuna przygotowaną przez Juliana Markowskiego.
Dziś bankowy budynek przekształcony jest w muzeum etnograficzne ze zbiorami posiadającymi mocno przedwojenny rodowód. Część to zbiory muzeum Przemysłowego założonego już w 1874 roku. Działające tu muzeum dostępne jest do zwiedzania za – jak to we Lwowie bywa – symboliczną wręcz opłatą. We wnętrzu budynku GKO warto zwrócić uwagę na przepiękną klatkę schodową, ślady zeszlifowanych napisów nad drzwiami oraz prześliczne witraże.
Opera lwowska – Teatr Wielki
21 października 1893 roku w Krakowie otwarto Teatr Miejski nazwany później Teatrem im. Juliusza Słowackiego. Co to ma wspólnego ze Lwowem? Poza tym, że ozdobą krakowskiego teatru projektu Jana Zawiejskiego jest kurtyna pędzla Henryka Siemiradzkiego jeszcze coś. Mieszkańcy Lwowa zazdrościli mniej liczącemu się Krakowowi nowego budynku teatralnego. To wywarło na władzach miejskich jeszcze większą presję przy budowie nowego teatru. W konkursie na projekt zwyciężył architekt Zygmunt Gorgolewski. Od 1897 roku na Wałach Hetmańskich pracowano nad wzniesieniem nowej budowli.
Opus magnum Gorgolewskiego otwarto oficjalnie 4 października 1900 w obecności wielu znamienitych przedstawicieli polskiej kultury is ztuki w tym m.in. Ignacego Paderewskiego, Henryka Sienkiewicza i Henryka Siemiradzkiego. Malarz również dla Lwowa przygotował okazałą kurtynę, ale wielu uważa że dzieło wiszące we Lwowie jest odgrzewanym kotletem i krakowska kurtyna jest ładniejsza. Nie sposób się z tym nie zgodzić.
Dziś przedwojenny Teatr Wielki to tak zwana opera lwowska czyli Lwowski Narodowy Akademicki Teatr Opery i Baletu im. Salomei Kruszelnickiej. Bogato zdobiony budynek dostępny jest do zwiedzania za symboliczną opłatą. Dla chętnych więcej informacji na temat opery we Lwowie
W zestawieniu pominęliśmy jeszcze kilka atrakcji samego centrum takich jak na przykład arsenał, kościół Jezuitów, Baszta Prochowa czy katedra ormiańska i cerkiew przemienienia pańskiego i cerkiew uspieńska czy ruiny dawnej synagogi. Kto chce z pewnością znajdzie o nich informacje w Wikipedii. Odwiedzających Lwów zapraszamy również do zapoznania się z resztą zawartości witryny i szerszymi opisami wielu atrakcji, a także listą ciekawych bazarów we Lwowie, ciekawych muzeów, najlepszych kawiarni czy najlepszych restauracji Lwowa.
Polecamy również: