Jednym z bardziej charakterystycznych budynków we Lwowie jest Ratusz, który z uwagi na bycie budowlą wzniesioną w czasach okupacji Austriackiej nie wszystkim mieszkańcom się podobał. Ratusz na Rynku w Drohobyczu pojawił się później. Konstrukcję w mieście Bruno Schulza wzniesiono w 20-leciu międzywojennym. Dziś przedstawiamy historię Ratusza w Drohobyczu znajdującego się na jednym z brzydszych rynków jakie kiedykolwiek widzieliśmy.
W centralnym punkcie miasta lokowanego na prawie magdeburskim przez króla Władysława Jagiełłę znajduje się ratusz. Nie jest to ratusz stary bowiem wcześniejsza konstrukcja znajdowała się w tragicznym stanie.
Pierwszy ratusz w mieście wzniesiono już w XVI wieku jednak konstrukcja nie przetrwała zbyt długo. Drewniany ratusz został rozebrany na początku XIX wieku w czasach zaboru austriackiego. Koszarowa konstrukcja z 1824 roku również nie przetrwała zbyt długo.
Użytkował ją jednak nie drohobycki magistrat, a sąd i starostwo. O tym jak tragiczną konstrukcją był drugi ratusz w Drohobyczu świadczyć mogą stare doniesienia prasowe.
Rada miej. drohobycka zwróciła się do rządu przed laty kilku z prośbą o oddanie jej ratusza, rząd odpowiedział jednak, że już i prawo własności zasiedział. Rada gminna na tę pretensyę rządu nie odpowiedziała – ale wniosła przedstawienie, że komisyjnie stwierdzono, iż belki są spróchniałe i cały budynek grozi zawaleniem. Wówczas rozpoczęto robić starania o budowę nowego gmachu dla starostwa – czytamy w Gazecie Narodowej z 12 września 1902 roku
Z początkiem XX wieku w starym budynku mieścił się sąd i starostwo. Rankiem 9 września 1902 roku zawalił się strop budynku. Na szczęście nikogo nie było wówczas w pomieszczeniach i udało się uniknąć tragedii. Jeszcze przed I wojną światową ogłoszono we Lwowie konkurs na budowę nowego gmachu ratusza.
W konkursie mogą brać udział tylko architekci pochodzący z ziem polskich. Termin nadsyłania prac do lokalu Koła Architektów Polskich we Lwowie do dnia 15 sierpnia b.br. do godzi. 12 w południe – czytamy w lwowskim Czasie z 16 maja 1913 roku.
Dla autorów najlepszych projektów przygotowano wówczas nagrody pieniężne w wysokości 3000, 2000 i 1000 koron za trzy wyróżnione projekty. Konkurs został rozstrzygnięty we wrześniu 1913 roku. Swoje projekty na budowę nowego ratusza złożyło aż 49 architektów. 6 lipca 1914 roku ogłoszono kolejny konkurs tym razem już na budowę siedziby magistratu w Drohobyczu.
Oferty ostemplowane i zaopatrzone w wadyum w gotówce lub papierach wartościowych w kwocie 21 232 koron mają zawierać oświadczenie, po jakich cenach jednostkowych podejmuje się oferty wykonania każdej z wyszczególnionych w kosztorysie robót. Oferty należy wnosić najpóźniej do dnia 10 sierpnia 1914 godz 12 w południe – czytamy w oświadczeniu prezydenta Rajmunda Jarosza
Konkurs był dopiero początkiem. Z 49 nadesłanych prac nie wyłoniono nagrody głównej. “Sąd konkursowy rozdzielił pierwszą nagrodę na jedną II-gą i jedną III-cią. Nagrodę II-gą przyznano pracom Nr 35 i 2. Nagrodę III-cią pracom Nr 40 i 8. Autorem pracy Nr 35 jest p. Antoni Budkowski z Kobierzyna, Nr 2 p. Ferdynand Liebling z Krakowa, Nr 40 pp. Tadeusz Stryjeński i Franciszek Mączyński z Krakowa, Nr 8 p. Stanisław Filipiewicz ze Lwowa” – donosił lwowski Czas z 20 września 1913 roku.
Mimo rozpoczęcia przygotowań do budowy ratusza jeszcze przed I wojną mieszkańcy i pracownicy magistratu musieli poczekać na nowy budynek przez wiele nadchodzących lat. Najpierw budowę zahamował wybuch I wojny światowej. Później atak na Lwów i tymczasowa okupacja Drohobycza przez siły ukraińskie, następnie atak bolszewików na Polskę.
Budowę reprezentacyjnego gmachu ukończono w II RP dopiero w połowie 20-lecia międzywojennego. Do uroczystego poświęcenia i otwarcia nowego Ratusza w Drohobyczu doszło w 1929 roku. Uroczystego poświęcenia nowego ratusza dokonano w sobotę 29 września 1929 roku.
Popularny konkurs na budowę ratusza był obiektem znacznej krytyki przez wielu z polskich architektów. Kto ostatecznie jest autorem projektu ratusza w Drohobyczu? W artykule Kuriera Warszawskiego z 29 czerwca 1932 roku czytamy, że wzniesiono go według projektu prof. Jana Semkowicza ze Lwowa.
Za architekta ratusza znacznie częściej uznawany jest wyłącznie słynny architekt Marian Nikodemowicz ze Lwowa. Panowie jednak razem przygotowali ostateczny projekt.
Budynek wzniesiono wykorzystując relikty poprzedniej budowli. Budynek ratusza zdobiły figury gryfów ale nie przetrwały nowych czasów po stalinowskiej zmianie polskich granic. Zniszczono je w 1950 roku. W środku Ratusza znajduje się dziedziniec. Konstrukcja w pewnym stopniu odwołuje się do dużo bardziej znanego ratusza znajdującego się we Lwowie.
Ratusz w Drohobyczu ma trzy piętra i wysoką na 45 metrów wieżę na szczyt której prowadzi 145 schodów. Atrakcją wieży jest unikatowy zegar. Nowa konstrukcja stała się symbolem miasta i – obok najsłynniejszej i najbardziej zaawansowanej wówczas rafinerii Polmin – jedną z jego wizytówek.
Reprezentacyjne pomieszczenia ratusza w Drohobyczu zdobiły rysunki Bruno Schulza zakupione przez prezydenta Rajmunda Jarosza.
Po zajęciu Drohobycza przez sowietów Schulza zmuszono do przygotowania wizerunku Stalina, który “zdobić” miał konstrukcję. Propagandowe dzieło do którego wykonania zmuszono słynnego artystę zostało zniszczone przez ptaki. Podobno Schulz stwierdzić miał: “Nigdy zniszczenie dzieła nie sprawiło mi tak wielkiej satysfakcji”.
W dzisiejszych czasach centralnie położony budynek w Drohobyczu jest siedzibą rady miasta i prezydenta. We wnętrzu wciąż w oryginalnym, przedwojennym stanie zachowana jest główna sala – Sala Marmurowa.
W budynku ustawiono popiersie Romana Szuchewycza zastępcy dowódcy nazistowskiego ukraińskiego batalionu Nachtigall, a na przeciw Ratusza od lat rozwieszony jest baner z podobizną ukraińskiego nacjonalistycznego terrorysty Stepana Bandery, którego monumentalny pomnik znajduje się nieopodal.
Polecamy również: