Fani starych zdjęć międzywojennej Polski zdają sobie sprawę z istnienia bogatego zbioru Narodowego Archiwum Cyfrowego czy najróżniejszych bibliotek pełnych starych fotografii i pocztówek. Wszystkie dostępne na wyciągnięcie ręki fotografie cechuje jednak to, że są to zwykle zdjęcia w pełni profesjonalne i pozowane. Rzadko kiedy zobaczyć można coś tak niezwykłego jak stare zdjęcia Lwowa z archiwum projektu jozeftreszka.pl.
W okresie przedwojennym nie było telefonów komórkowych, a i nie każdy mógł pozwolić sobie na aparat fotograficzny. W niektórych rodzinach nawet jeśli ju aparat był to służył głównie do uwieczniania wyjątkowo ważnych wydarzeń rodzinnych takich jak zjazdy rodzinne, święta, śluby czy pogrzeby.
Codzienne życie mieszkańców II Rzeczpospolitej pojawia się na zdjęciach dość rzadko, jeszcze rzadziej pojawiają się po prostu przypadkowe kadry z normalnego życia mieszkańców. Dlatego też wspomniany wyżej projekt jest rzeczą naprawdę unikatową.
Na zdjęciach opublikowanych na łamach strony jozeftreszka.pl możemy zobaczyć niezwykłe i ważne momenty w historii Lwowa, o których w gazetach czytała cała Polska, takie jak kondukt pogrzebowy i pogrzeb pułk. Czesława Mączyńskiego, dowódcy Obrony Lwowa w listopadzie 1918 roku, lub jubileusz 40-lecia święceń kapłańskich arcybiskupa Józefa Teodorowicza, metropolity lwowskiego ormiańsko-katolickiego, czy wystawy na Targach Wschodnich.
Możemy zobaczyć nieco bardziej prozaiczne ale równie ciekawe wydarzenia takie jak przemarsz Polskich Korporacji Akademickich przed kościołem Matki Boskiej Ostrobramskiej 3 maja 1937 roku na lwowskim Łyczakowie. Możemy zobaczyć uroczyste składanie kwiatów na Cmentarzu Obrońców Lwowa, przenosimy się nań również w uroczystości Wszystkich Świętych.
Możemy zobaczyć jedne z ostatnich chwil figury św. Jana z Dukli albo jedne z niewielu ujęć prezentujących pomnik poległych Obrońców Lwowa na Persenkówce wysadzony w czasie II wojny światowej. Możemy wybrać się do Żółkwi i zobaczyć stojący tam pomnik hetmana Stanisława Żółkiewskiego.
Zbiór po Józefie Treszce staje się jednym z bardzo istotnych materiałów wizualnych, które pozwolą na odtworzenie i opracowanie naukowe historycznego i kulturowego obrazu życia codziennego mieszkańców Kresów, a w szczególności ziemi lwowskiej i stanisławowskiej – czytamy na stronie projektu.
Projekt jozeftreszka.pl to też wgląd w codzienne życie mieszkańców przedwojennej Polski. Zobaczymy tu ludzi pozujących przed nowopowstałym II. Domem Techników gdy nikt nie wyobrażał sobie do czego dojść może za kilka lat na Wzgórzach Wuleckich. Zobaczymy uroczystości ślubne, święto 3 Maja, jasełka czy wycieczki pod Jaskinię Miodową we Lwowie, spacery po Parku Stryjskim i terenie Targów Wschodnich. Złożymy wizytę w Głównej Szkole Gospodarczej Żeńskiej w Snopkowie i zobaczymy jak wyglądało zwykłe życie – spacery po mieście, wycieczki do Oleska i Winnik, wyjazdy nad Dniestr, przedwojenne szosy, wyjazdy na wczasy, wnętrza domostw i najróżniejszych sal.
Autorem zdjęć opublikowanych w ramach projektu był Józef Treszka, fotograf, przyrodnik i działacz harcerski ze Lwowa, późniejszy żołnierz dywizji Stanisława Maczka, poległy w Holandii w 1945 roku. Zdjęcia przetrwały wojnę dzięki Tadeuszowi Wilczyńskiemu. Autorem zdigitalizowanego projektu jest doktor Krzysztof Duda, pracownik Instytutu Kulturoznawstwa Akademii Ignatianum w Krakowie. Archiwum zdjęć znajduje się tutaj na stronie jozeftreszka.pl.
Polecamy również: